Wallander's Brexit


Geen land ter wereld waar Scandinavische misdaadseries zo populair zijn als in het Verenigd Koninkrijk. Series als The Killing en The Bridge zijn niet aan te slepen en kunnen steevast rekenen op hoge kijkcijfers, zeker in vergelijking met andere niet-Britse producties. De oerserie van dit Scandinavische succes is zonder twijfel Wallander en het zal daarom ook niet verbazen dat de BBC een Engelstalige versie met Kenneth Branagh heeft geproduceerd. Met een vierde serie van drie afleveringen komt – net als het Zweedse origineel – een einde aan de avonturen van inspecteur Wallander en vormt daarmee een eigen Brexit. 

De oorspronkelijke Zweedse misdaadserie over inspecteur Wallander telt 32 afleveringen die van 2005 tot en met 2013 zijn uitgezonden. Het succes buiten de grenzen van Zweden verleidde Henning Mankell, de vorig jaar overleden geestelijk vader van inspecteur Kurt Wallander, om via zijn eigen productiehuis Yellow Bird gesprekken aan te gaan in het Verenigd Koninkrijk dat uiteindelijk in 2008 heeft geleid tot een Engelstalige BBC-serie met Kenneth Branagh in de rol van de stoïcijnse politie-inspecteur Kurt Wallander. Met vier series van in totaal 12 afleveringen is inmiddels een einde gekomen aan de Britse Wallander. In juni werd de laatste aflevering uitgezonden terwijl de vierde serie vlak daarna op DVD is verschenen. Een goed moment dus om de balans op te maken. 

Engelstalig, maar nog gewoon Zweeds
Het blijft vreemd dat juist vanwege het succes van de oorspronkelijke Wallander het nodig was om een Engelstalige versie te maken. Immers waar de weinig toegankelijke Zweedse taal daadwerkelijk een reden is voor een remake wijst het succes van de Zweedse Wallander en andere Scandinavische series uit dat zelfs het Britse publiek over te halen is om de moedertaal links te laten liggen, wanneer de kwaliteit en spanning van de betreffende series dik in orde is. Daarbij is de nuffige Krister Henriksson een meer dan goede Wallander waardoor een extra vraagteken geplaatst kan worden bij dit voornemen. Nu heb ik diverse afleveringen van beide series gezien en kan me eigenlijk wel wat voorstellen bij deze remake aangezien ze complementair aan elkaar zijn. Dat is des te vreemder aangezien de Engelstalige serie trouw blijft aan de boeken van Henning Mankell en er overlap is tussen beide series: zo is de laatste aflevering van de BBC-versie The Troubled Man hetzelfde verhaal als de eerste aflevering van het derde (en laatste) seizoen van de Zweedse versie. Daar komt nog eens bij dat de BBC-serie zich gewoon afspeelt in Zweden en dan met name in Ystad, thuisbasis van Kurt Wallander. Er is nadrukkelijk niet voor gekozen om de verhalen van Mankell zowel letterlijk als figuurlijk te vertalen naar het Verenigd Koninkrijk. Kenneth Branagh en een cast van overwegend Britse acteurs lopen dus gezellig rond in een erg Zweedse wereld. En hoewel dit in beginsel vervreemdend werkt, is het misschien wel de sleutel van het succes van de BBC-variant en ligt daarin de meerwaarde ten opzichte van het Zweedse origineel besloten.

Van Zuid-Afrika naar de boezem van de familie
Die vervreemding komt (uiteraard) ook terug in de laatste drie afleveringen waar het karakter van Wallander – uitstekend tot leven gebracht door de Noord-Ierse acteur en filmregisseur Kenneth Branagh – tijdens een bezoek aan een politieconferentie in Zuid-Afrika geconfronteerd wordt met een vermiste Zweedse die samen met haar man in Zuid-Afrika is gaan wonen (The White Lioness). Verder heeft Wallander het in A Lesson in Love te verduren met een motorbende die de hand lijkt te hebben gehad in de naargeestige dood van een vrouw en de vermissing van haar dochter. In die aflevering komt ook voor het eerst de schoonvader van Wallander’s dochter ten tonele. Deze aristocratische en voormalige Marineman Hakan von Enke wordt prachtig gestalte gegeven door Terrence Hardiman. Een naam die niet meteen tot herkenning zal leiden, maar zijn kenmerkende gestalte, dictie en stem maken hem een graag geziene bijrolacteur die in het Verenigd Koninkrijk vooral bekend is geworden als The Demon Headmaster in de gelijknamige serie. A Lesson in Love bouwt daarbij mooi op richting de laatste aflevering The Troubled Man die in het teken staat van de verdwijning van Hakan. Tegelijkertijd komen de gezondheidsproblemen van Wallander, die in A Lesson in Love voor het eerst echt duidelijk worden, in alle ernst en met de nodige gevolgen naar buiten. Zo combineert deze laatste serie van drie afleveringen de pijlers waarop het succes van de Wallander in het algemeen en de BBC-versie in het bijzonder op gebouwd zijn: volwassen dramatiek in combinatie met misdaad, maar voor een karakterschets van Kurt Wallander. Met deze serie is – na het de afronding van de Zweedse serie – een definitief einde gekomen aan Wallander en heeft Kenneth Branagh daarmee zijn eigen ‘Brexit’ gecreëerd. 


In juli is Volume 4 van de BBC-serie ‘Wallander’ met in de hoofdrol Kenneth Branagh op DVD verschenen. De serie wordt uitgegeven door Lumière en is gebaseerd op de boeken van Henning Mankell.

Reacties