Toneel 3 september 2012: 'Midzomernachtdroom' met Stefan de Walle, Anniek Pheifer en Pierre Bokma


 
Het Nationale Toneel:
'Midzomernachtdroom'
 
Stefan de Walle - Theseus/Oberon
Anniek Pheifer - Hippolyta/Titania
Antoinette Jelgersma - Philostrates/Puck
Joris Smit - Lysander
Tibor Lukács - Demetrius
Sallie Harmsen - Hermia
Hannah Hoekstra - Helena
Theo Pont - Egeus
Pieter van der Sman - Kale
Pierre Bokma - Bok
Jappe Claes - Belg
Jelle de Jong - Pikkie
Vincent Linthorst - Kluit
Ali Çifteci - Turk
 
Tekst: William Shakespeare
Vertaling: Tom Kleijn
Regie: Theu Boermans
Koninklijke Schouwburg, Den Haag
 
 
Vorig seizoen triomfeerde het Nationale Toneel met de Nederlandse bewerking van 'A Mid-summer Night's Dream' van William Shakespeare. Met 'Midzomernachtdroom' werden klinkende recensies behaald en aan het begin van het nieuwe seizoen is 'Midzomernachtdroom' in de reprise gegaan. Van vrienden die geweest waren, hoorde ik al lovende verhalen, dus zonder schroom kocht ik net voor de zomer een kaartje voor de reprise.
 
Het gevaar van zulke hoge verwachtingen is natuurlijk dat het alleen maar kan tegenvallen. En toen ik in de Koninklijke Schouwburg ietwat gaar plaats nam en de voorspelde duur van 3 uur (met gelukkig wel een pauze) op me liet inwerken begon enige twijfel zich van mij meester te maken. Maar die vrees was volstrekt ongegrond. In die drie uur tijd trok zich aan mij een prachtige, maar vooral humoristische toneelvoorstelling voorbij die vanwege de inventieve enscenering, het geweldige ensmeblewerk maar ook individuele acteerprestaties en de scherpe, treffende Nederlandse vertaling geen moment verveelde. Ik ga niet extreem vaak naar het toneel, maar een dergelijke voorstelling is een groot genot en aanleiding om veel vaker te gaan.
 
En dat begint al met de enscenering. Shakespeare's komische meesterwerk is al eeuwenoud en de plaatsing, het oude Athene, leent zich al snel voor stoffigheid. In de visie van Theu Boermans wordt dit oude blijspel de 21e eeuw ingesleept. Het begint met het huwelijksfeest van Theseus en Hippolyta. Een zakelijk huwelijk dat door het Nationale Toneel wordt gezien als een overname van het bedrijf van Hippolyta door het bedrijf van Theseus bezegeld door een huwelijk tussen de CEO's. Daarbij speelt tevens de door Egeus niet geaccepteerde liefde tussen Lysander en zijn dochter Hermia. Op grond van oude Atheense wetten heeft hij het recht om Hermia uit te huwelijken aan wie hij wil: Demetrius. Helena, de zus van van Hermia, is verliefd op Demetrius doch deze liefde is niet wederzijds. Ten slotte maken we kennis met een groep technici die ter gelegenheid van de bruiloft een toneelstuk instuderen. Met het invallen van de nacht verplaatst de 'actie' zich naar het bos waar de technici hun toneelstuk oefenen, Lysander en Hermia een liefdesvlucht ondernemen en Demetrius achterna wordt gezeten door Helena. In de nacht neemt het sprookje echter de overhand en nemen de sprookjes alterego's van Theseus en Hippolyta, Oberon, Koning der Elfen en Titania, Koningin der Elfen de leiding. Dit leidt tot een indrukwekkende scenewisseling waarbij de partytent van het huwelijk door een grootste stroom van kurkenschilfers wordt omgetoverd tot een sprookjesbos. Dit alles ingeleid door Philostrates die zich omvormt tot Puck de adjudant van Oberon. Gelukkig heeft het Nationale Toneel een 'trailer' gemaakt voor 'Midzomernachtdroom' waardoor de enscenering ook voor de lezers van mijn blog inzichtelijk wordt gemaakt:
 
 
In deze nacht poogt Oberon, onhandig bijgestaan door Puck, de liefde tussen de diverse spelers te bedisselen door magie en misleiding. Tegelijkertijd zetten de technici hun repetitie voort waarbij Bok ook ten prooi valt aan Oberon en Puck en verandert in een ezel. Uiteindelijk ontwaakt iedereen weer en heeft de ware liefde overwonnen waarna het bedrijfsmatige huwelijk van Theseus en Hippolyta wordt uitgebreid met huwelijken tussen Lysander en Hermia en Helena en Demetrius. En ten slotte wordt het toneelstuk van de technici opgevoerd met een hilarische vrouwenrol voor de Belg. Deze scenewisseling wordt wederom begeleid door Puck die zich nu weer omvormt naar Philostrates en uiteindelijk het stuk afsluit en de vraag poneert wanneer sprake is van ware liefde.
 
Juist deze Puck/Philostrates en Bok vormen de nucleus van de oprecht komische uitwerking van 'Midzomernachtdroom'. Het hele toneelstuk is een blijspel, maar hun bijdrage, formidabel gestalte gegeven door Antoinette Jelgersma en Pierre Bokma, maken het onvergetelijk. En dat is niet in de laatste plaats ook te danken aan de uitstekende en prachtige vertaling door Tom Kleijn. Er valt nog veel te schrijven over deze mooie productie, maar eigenlijk, en dat was na een paar zinnen van deze blog al duidelijk, moet je gewoon deze reprise met eigen ogen aanschouwen. Teleurstelling is niet mogelijk.     

Reacties