'De Engelenclub' van Luis Fernando Verissimo


'De Engelenclub' van de Braziliaanse schrijver Luis Fernando Verissimo heb ik tijdens de vakantie in één ruk uitgelezen. Nu is dit ook niet zo moeilijk aangezien deze roman (uitstekend vertaald door Harrie Lemmens) ruim 100 pagina's telt, maar vooral omdat het een buitengewoon intrigerend verhaal betreft.

'De Engelenclub' is geschreven in de ik-vorm en is het relaas van Daniel. Hij vertelt over de ondergang van de Picadinho-club. De Picandinho-club is een groep van tien mannen uit de hogere en welgestelde kringen van Brazilië. Hun decennialange omgang met elkaar culmineert op voorspraak van de leidsman van de groep, Ramos, in het oprichten van een eetclub. Het uitgangspunt van de Picadinho-club is dat de mannen tien maal per jaar (van maart tot en met december) bij elkaar komen. Locatie is de woning van de betreffende gastheer en de gastheer is tevens verantwoordelijk voor het diner. Dit betekent overigens niet dat de gastheer per se dient te koken: hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit. De naam van de club verwijst naar een populair Braziliaans stoofvleesgerecht dat de mannen vaak aten bij hun stamkroeg Alberi. Met het oprichten van deze eetclub spreken ze echter af dat Picandinho als gastronomische maatstaf wordt afgewezen.

Het relaas van Daniel begint wanneer de Picandinho-club met 'reces' is en zich in verregaande staat van aftakeling bevindt. Twee jaar daarvoor is Ramos overleden en hoewel hij vervangen is door een nieuw lid (de club moet altijd uit tien mensen bestaan) is de schwung eruit. De avonden zijn niet meer gezellig, wat ook wordt verweten aan het feit dat de vrouwen van de clubleden deelnemen. Daniel is overigens niet getrouwd, zijn beste vriendin fungeert als zijn baard. In de aanloop naar het nieuwe seizoen treft Daniel per toeval de mysterieuze Lucídio die snel het vertrouwen van Daniel wint onder andere door zijn verhaal over een Japanse eetclub die ten dienste staat van koks in opleiding voor de bereiding van de giftige kogelvis. Bij dergelijke diners komen er altijd een paar eters te overlijden aangezien het snijden en bereiden van de kogelvis nauw luistert. De gastronomische beloning is zo groot dat men het risico op overlijden op de koop toe neemt. Sterker nog: het versterkt juist de gastronomische beleving. Lucídio beweert dat hij lid is van die club en al diverse edities heeft overleefd. Het leidt ertoe dat Lucídio kookt tijdens de eerste bijeenkomst van de club wanneer Daniel gastheer is. Hij is nadrukkelijk geen lid. Op zijn voorspraak wordt het diner beperkt tot de heren: 'No women allowed!' is het devies. Het diner is een groot succes en de Picadinho-club, op sterven na dood, herrijst tot vroegere hoogten.

Vanaf het moment dat Lucídio kookt voor de Picadinho-club gaat het mis: na het eerste diner overlijdt diezelfde nacht nog het lid van de club wiens favoriete gerecht op het menu stond. Na deze eerste onfortuinlijke uitkomst worden de diners voortgezet waarbij wordt afgeweken van de traditie: de diners vinden vanaf nu altijd plaats bij Daniel met Lucídio in de keuken. Elk diner valt er een nieuw slachtoffer, wederom na het eten van zijn favoriete gerecht, maar de steeds kleiner wordende club gaat toch door met de diners. Het einde van het boek geeft niet het complete antwoord op het raadsel, maar dat is gek genoeg geen diskwalificatie van het boek. Wat wel duidelijk wordt, is dat de leden van de club weten dat hun einde daar is wanneer hun favoriete gerecht wordt geserveerd. Toch houdt dit ze niet tegen. Wellicht omdat na zoveel jaren men de dood als een soort bevrijding ziet (de levensloop van de meeste clubleden kent een stevig neergaande lijn, het succes lijkt over) terwijl de laatste momenten op aarde worden gevuld met gastronomische hoogtepunten. De titel 'De Engelenclub' wordt hiermee meteen ook duidelijk. Het klinkt allemaal wat ongeloofwaardig, maar toch word je door het verhaal er in mee genomen. Overigens geeft het boek wel genoeg antwoorden om het tevreden weg te leggen. De oplossing, zonder al te veel weg te geven, ligt besloten in een band tussen Ramos, Lucídio en het op een na laatste lid van de club die richting het hiernamaals gaat.

Voor diegenen met een passie voor eten en lezen is dit boek een onweerstaanbaar delicaat hapje tussendoor!

Reacties